Recensie: En altijd maar verlangen – Frénk van der Linden

En altijd maar verlangen is het verhaal van de ouders van auteur Frénk van der Linde. Het vertelt over hun huwelijk en de bittere scheiding die gevold wordt door een periode van 40 jaar waarin ze elkaar niet spreken. Maar hoewel ze niet gelukkig konden zijn mét elkaar lukte dat ook niet apart. Onzichtbare draden van herinneringen en onuitgesproken verlangens en grieven bleven hen verbinden. Tot hun zoon hen op het einde van hun leven op speciale wijze weer in gesprek laat komen. Doordat de zoon vertelt en alles wat er gebeurt impact op hem heeft is het ook het verhaal van Frénk zelf dat in de loop van het boek verteld wordt.

Op heel persoonlijke wijze wordt het verhaal gebracht in de vorm van brieven die de auteur aan zijn ouders schrijft. Meestal aan zijn vader of moeder, maar een enkele keer schrijft hij ook aan hen beiden. Hij schrijft met de kennis, ervaring en compassie van een volwassen man over zijn kindertijd en het opgroeien tussen de koude oorlog die zijn ouders jarenlang vol wisten te houden.

Doordat hij terugkijkt en nu deels kan begrijpen wat er toen allemaal gebeurde kan hij haarscherpe analyses maken en zijn ouders en zichzelf heel reëel en eerlijk neerzetten. Er zijn dan ook pittige en intense momenten in het boek waarbij ook minder fijne karaktereigenschappen naar voren komen. Heel mooi is het wat mij betreft dat het verhaal weliswaar vele pijnlijke en zelfs gênante gebeurtenissen vertelt maar dat de auteur niet oordeelt. Hij schrijft oprecht, neemt geen blad voor de mond maar uit alles blijkt zijn genegenheid voor zijn ouders en het begrip dat hij voor hen heeft leren opbrengen.

Uit zijn brieven blijkt ook dat er vele vragen zijn die hij nooit heeft gesteld en waarop hij graag antwoord zou willen hebben. Hij zoekt tijdens het schrijven naar de meest waarschijnlijke antwoorden of legt zich bij een aantal vragen erbij neer dat hij nooit zal weten hoe het zit.

Zijn brieven bestrijken een lange periode waarin je als lezer niet alleen zijn ouders leert kennen maar de auteur ook een stukje van zichzelf laat zien. Hij heeft hierin de perfecte balans gevonden tussen het levendig en eerlijk neerzetten van karakters, gebeurtenissen en emoties zodat je totaal mee kunt gaan in zijn verhaal. En het net wat afstand houden zodat het lezen niet gênant wordt.

De vorm van het boek in brieven is daarvoor ideaal. Er wordt door alle brieven samen uiteindelijk een compleet verhaal verteld. Maar doordat het geen roman is die doorloopt en stap voor stap het leven van hem en zijn ouders neerzet, blijft er wat ruimte over voor privacy van de betrokken personen.

Dit klinkt op zich boeiend maar geeft nog niet aan waarom dit boek wat mij betreft heel speciaal is. Dat zit in de manier van schrijven die mij vanaf de eerste pagina wist te raken. Iedere brief is een verhaal op zich en heeft iets dat al compleet aanvoelt. Ik heb het boek dan ook op mijn gemak, brief voor brief, uitgelezen. Al deze losse brieven vormen echter samen een gelaagd verhaal waarin heel veel gebeurt. Tijdens het lezen zag ik het een en ander zo voor me en kon ik reacties en emoties van de betrokken personen zonder moeite begrijpen. Zelfs als deze lijnrecht tegenover elkaar staan in het verhaal. Het draait er niet om dat iemand goed of slecht is, maar om het schrijven aan zijn ouders en zo voor zichzelf alles meer op een rijtje te krijgen.

Van kind tot volwassen man zie je de auteur opgroeien en hij geeft mee hoe hij zich als kind / tiener voelde, maar nuanceert het ook met de levenservaring die hij nu heeft.

Het is een intens, mooi, hard, emotioneel, liefdevol en ontroerend verhaal, met hier en daar wat humor, dat zo geschreven is dat je als lezer voor de volle honderd het verhaal ingetrokken wordt. Iedere brief afzonderlijks heeft iets bijzonders; alle brieven bij elkaar geven een prachtig boek dat indruk maakt en dat na het lezen nog door je hoofd blijft spoken.

Door de fijne en rijke manier van schrijven is het zeker een boek om nog eens te lezen!