Recensie: Rivka – Femmetje de Wind

Rivka is het deels autobiografische romandebuut van Femmetje de Wind.

Rivka Cohen heeft tien jaar geleden haar gecompliceerde relatie met de oudere (en getrouwde) Daniel Rubinstein verbroken. Ze lijkt nu gelukkig te zijn met haar succesvolle carrière en liefdevolle gezin. Maar schijn bedriegt. Rivka draagt het oorlogsdrama van haar vader onzichtbaar in zich mee. Isaac Cohen, haar joodse vader, heeft een zwaar oorlogstrauma en gedraagt zich wispelturig en grillig. Vooral Rivka lijdt hieronder. Ze moest altijd begrip opbrengen voor haar vader en hem helpen. Maar hierdoor is ze zonder het te beseffen zelf ook beschadigd, Rivka is altijd onrustig en durft zich niet te binden.
Wanneer Daniel weer in haar leven verschijnt komt haar hele leven op z’n kop te staan. Daniel blijkt een geheim op het spoor te zijn dat mede over haar vader gaat en wil dat Rivka hem helpt om het te ontrafelen. Op het moment dat ze hiermee instemt kan Rivka de vragen over haar identiteit en het verleden niet meer ontlopen. Ze gaat op zoek naar de wortels van haar eigen geschiedenis. Maar hoe dichter ze bij de waarheid komt hoe meer ze haar zorgvuldig opgebouwde zekerheden dreigt te verliezen.
Hoe kan ze hiermee omgaat en zal ze sterk genoeg blijken te zijn om haar eigen weg te vinden?

Het boek begint met een proloog die zich afspeelt in 1941 waar de jonge Isaac ternauwernood ontsnapt aan deportatie naar de kampen. Het is vlot en meeslepend geschreven en maakt je nieuwsgierig hoe het verder met Isaac gegaan is.

Het boek bestaat uit twee delen en speelt zich in het heden en verleden af. In het heden volg je in het eerste deel de jonge Rivka en haar familie. Hierin lees je ze hoe ze als een blok valt voor Daniel, een oudere man met een natuurlijke charme over zich waar iedereen voor valt. Bij hem hoopt ze de geborgenheid te vinden die ze bij haar vader mist. Als lezer zie je dat ze in zijn armen vlucht om te ontkomen aan haar moeilijke vader. Een vader die ze nooit wil bekritiseren omdat hij zoveel geleden heeft door de oorlog. De impact van de gevolgen van de oorlog op de volgende generatie is ongelofelijk groot en komt in het boek goed naar voren.
In het tweede deel is het tien jaar later en Rivka staat op een keerpunt in haar leven. De besluiten die ze neemt lijken wat onlogisch en hard. Pas later in het boek komt meer naar voren wat haar nu bezig houdt. Dat is jammer want ze blijft zo wat op afstand en het lukt niet om je goed in haar te verplaatsen. Hoewel het een indrukwekkend verhaal is met veel leed en menselijke emoties weet het toch niet echt te raken.

In het verleden wordt het verhaal van Isaac en een aantal andere mensen verteld. Dit verhaal spreekt meer aan. Dit deel wekt meer gevoel op en zorgt dat je benieuwd blijft en door wil lezen. Het verhaal van Isaac en wat er allemaal gebeurt is komt te weinig aan bod. De overgang van de jonge idealistische Isaac naar de humeurige oude man wordt aan het einde wel uitgelegd. Toch was de impact groter geweest als dit meer aandacht had gehad.

De lijnen van heden en verleden verstrengelen zich steeds meer en lijken voor de personages een doodlopend labyrint te zijn waarin ze voor eeuwig moeten rond dolen. De nawerking van de oorlog is enorm en veelal onzichtbaar en onbespreekbaar. Er blijkt zoveel liefde in alle periodes te zijn die helaas niet altijd gezien of gewaardeerd wordt. Over de liefde die de moeder van Rivka voelt voor man en kinderen en wat haar dat kost had ik graag meer gelezen. In de loop van het boek komen geheimen en schuldgevoelens naar boven. Niemand ontkomt er aan en het is met geen mogelijkheid meer te zeggen wie gelijk had of wat goed of fout was. Dat is erg duidelijk en mooi verwekt.

Na de meeslepende proloog valt het boek wat tegen. Het taalgebruik is wat uitvoerig en komt wat gedragen over. En er waren regelmatig onbekende woorden zonder verklaring. Het vertellen bleef zo nu en dan wat hangen in het geven van teveel informatie tegelijk.
Wat wel briljant gedaan is en zeker een meerwaarde aan het boek geeft zijn de gesprekken die Rivka in haar hoofd voert met een aantal familieleden. Oma Cohen, oom Benjamin en oom Levy geven commentaar op wat ze doet en voelt. Het breekt de spanning, geeft iets van humor, en het zet goed neer wat er in Rivka omgaat.
De personages missen wat aan gevoel en gedachtes en blijven lang wat op afstand. Pas op het einde worden ze mensen van vlees en bloed en zijn ze meeslepender om over te lezen. Rivka neemt uiteindelijk een moedig besluit en daar had al veel eerder in het boek mee begonnen moeten zijn. Dit was mooi om te lezen en bracht weer het gevoel van de proloog terug.

Boekgegevens Titel: Rivka Auteur: Femmetje de Wind Uitgever: Xander uitgevers Verschenen: januari 2015 ISBN: 9789401603133