Recensie: De vrouw die niet opgaf – Val McDermid

De vrouw die niet opgaf is een op zichzelf staande psychologische thriller met rechercheur Karin Pirie, bekend uit McDermids Duistere Domein.
In het boek blijken vreselijke geheimen uit het verleden van de Balkanoorlog in het heden nog veel invloed te hebben. Aan de hand van drie afzonderlijke verhalen, die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken lijken te hebben, komen deze geheimen uiteindelijk aan het licht.

Boven in een oud gebouw in Edinburgh, verborgen in een torentje, wordt een skelet gevonden. Karin Pirie, rechercheur cold cases, heeft de leiding over het onderzoek en moet uit zien te vinden om wie het gaat en hoe het skelet in de toren komt. Haar zoektocht brengt haar naar een klein dorpje in Kroatië dat getekend is door de angst en het bloedvergieten ten tijde van de Balkanoorlogen.

Ondertussen is er ook iemand bezig met eigen wraakoefeningen. Er worden mensen vermoord die voor het internationale Joegoslavië tribunaal moeten verschijnen. Is er een lek in het tribunaal?
Macanespië en Proctor krijgen van hun nieuwe baas een duidelijke opdracht: Vind de dader, vind het lek en stop de moorden.

Maggie Blake is een vijftigjarige professor in Oxford en gespecialiseerd in de Balkanoorlog. Ze is er nooit overheen gekomen dat haar geliefde (Mitja) haar acht jaar geleden plotseling verlaten heeft. Nu duikt zijn naam op als mogelijke moordenaar.

Langzame start, meeslepend slot
Op een vertellende manier, vol details, worden de drie verhaallijnen geïntroduceerd. Hierbij komen veel personages voorbij die ieder uitgebreid aandacht krijgen. Ook de personages die niet echt van belang zijn voor het verloop van het verhaal.
Als een vierde verhaallijn gaat Maggie, in de ik-vorm, haar herinneringen aan de Balkanoorlog en haar grote liefde die ze toen ontmoette opschrijven. Hierbij krijg je niet alleen een kijkje in het persoonlijke leven van Maggie maar ook hoe ze deze oorlog ervaren heeft. Ze was namelijk in Joegoslavië in die periode en heeft het van dichtbij mee gemaakt.

Door de vele lijnen en personages en de uitgebreide beschrijvingen duurt het wat lang voor het verhaal op gang komt en de aandacht goed vast weet te houden. Iedere lijn heeft wel iets dat boeit maar is steeds te kort om prettig door te kunnen lezen of om erbij betrokken te raken.
Er is te weinig tijd om alle karakters tot hun recht te laten komen. Maggie wordt het beste uitgewerkt en blijkt de spil te zijn waar het hele boek om draait. Aan de hand van de tekst op de achterflap zou je eerder verwachten dat Karin Pirie het belangrijkste personage is.

Het duurt lang voordat de verhaallijnen samen komen maar dan blijkt het wel perfect in elkaar te passen. Het verleden blijkt nog heftig sporen na te laten in het heden en beïnvloedt het leven van de personages in het boek. Zowel in het werk als in persoonlijke levens. Het is pas rond de helft van het boek dat de impact hiervan voelbaar is, en de gebeurtenissen indruk gaan maken en je als lezer betrokken raakt.
Het laatste deel van het verhaal is daarentegen erg sterk, nu is het meeslepend en is het moeilijk om het boek weg te leggen. De spanning loopt steeds meer op, er zijn spetterende dialogen en de sfeer wordt steeds beklemmender. Wat er gebeurt en ontdekt wordt is heftig, weet je diep te raken en zet je aan tot nadenken. De auteur weet een grijs gebied neer te zetten waar geen goed of slecht te benoemen is. Dit is erg knap gedaan.
Over het einde valt niet veel te zeggen zonder spoilers weg te geven, het is in ieder geval intrigerend.

Te veel voor één boek
Er zijn in De vrouw die niet opgaf eigenlijk te veel personages, verhaallijnen en thema’s om in slechts één boek goed uit te werken. Er is een gecompliceerde cold case moord zaak, het Joegoslavië tribunaal heeft een verrader in huis, en heeft te maken met moorden op verdachten van oorlogsmisdadigers. Een professor treurt om haar verloren geliefde en wordt geconfronteerd met haar verleden in Joegoslavië. Er zijn persoonlijke verhalen, ernstige trauma’s, wraak en haat spelen ook een rol net als liefde en vriendschap. De verschrikkingen van de Balkanoorlog komen ook naar voren in het boek.
Het is jammer dat daardoor toch het een en ander te weinig aandacht krijgt in het boek.

Boekgegevens Titel: De vrouw die niet opgaf Auteur: Val McDermid Uitgever: Luitingh – Sijthoff Verschenen: Augustus 2015 ISBN: 9789024568420